Marcin Rumsicki, autor poniższego opracowania, jest funkcjonariuszem jednej z polskich służb i instruktorem strzelectwa oraz taktyki i technik interwencji. Tekst statystyki LEOKA – zagrożenia koncentruje się prezentacji tego ciekawego materiału i wskazaniu zagrożeń, jakie czyhają na stróżów prawa. Artykuł ma swoją kontynuację, dostępną TUTAJ. Tytuł pochodzi ode mnie – SK.

Law Enforcement Officers Killed and Assaulted (LEOKA) to biuletyn corocznie wydawany przez FBI zawierający podstawowe dane dotyczące zabójstw i napaści na stróżów prawa w USA. W biuletynie znajdują się m.in. informacje na temat okoliczności zdarzeń, użytej broni, dystansów, zastosowania kamizelek kuloodpornych oraz krótkich opisów zdarzeń, w których doszło do zabójstw funkcjonariuszy.

LEOKA to kopalnia wiedzy i rzetelnej informacji dla każdego funkcjonariusza czy instruktora. Stanowi także punkt wyjściowy i bazę dla systemów wyszkolenia, które poważnie traktują w swoich założeniach logikę zagrożeń. Właściwa interpretacja danych pozwala także wprowadzać niezbędne usprawnienia w istniejących systemach wyszkolenia oraz przygotować uczestników szkoleń do skutecznego reagowania w sytuacjach zagrożenia. LEOKA pozwala także rozwiać pewne mity i obiegowe opinie, które zasłyszane a następnie wielokrotnie powtarzane i niejednokrotnie wyolbrzymiane uznawano w szkoleniu funkcjonariuszy jako prawdy dogmatyczne.

Dane wyjściowe do LEOKA uzyskiwane są na podstawie specjalnie skonstruowanych kwestionariuszy, które wypełniane są przez pracodawcę zabitego lub zaatakowanego funkcjonariusza na podstawie posiadanych raportów, ekspertyz i dostępnej wiedzy.
Poniższe zestawienie zawiera statystyki zebrane z lat 2001 – 2010. W statystyce nie uwzględniono 72 funkcjonariuszy, którzy ponieśli śmierć 11.09.2001 r. w wieżach WTC.

Ataki na funkcjonariuszy

Ogólnie w latach 2001 – 2010 w USA dokonano 586,674 ataków na funkcjonariuszy w postaci użycia broni palnej, ostrych narzędzi, innych niebezpiecznych narzędzi oraz siły fizycznej w rożnej postaci. Spośród tych ataków 27.1 % zakończyło się powodzeniem powodując urazy, obrażenia a nawet śmierć. Z tej liczby 20,554 ataków zostało dokonanych przy użyciu broni palnej, 9.6 % zakończyło się spowodowaniem obrażeń u funkcjonariuszy. Ponadto, na co warto zwrócić uwagę 33 funkcjonariuszy straciło życie na skutek wypadków z bronią nie sklasyfikowanych jako samobójstwo, w tym: 5 poniosło śmierć w trakcie szkoleń, 7 z własnej winy, podczas czyszczenia broni, zdarzeń zakończonych samo postrzałem, 21 zginęło na skutek błędnej identyfikacji celu przez innych funkcjonariuszy (tzw. „przyjacielskiego ognia”) oraz innych wypadków z bronią.

Użycie noża lub innych ostrych narzędzi jako broni przeciwko funkcjonariuszom miało miejsce w 10,306 przypadkach, 13.1% ataków zakończyło się powodzeniem, w dwóch przypadkach skutkiem użycia ostrych narzędzi była śmierć funkcjonariuszy. W 82,688 razy przeciwko funkcjonariuszom użyto innych niebezpiecznych narzędzi, skuteczność tych ataków wyniosła 24.3 %. W 473,126 sytuacjach przeciwko funkcjonariuszom użyto siły fizycznej w różnych postaciach, 28.6 % ataków zakończyło się spowodowaniem obrażeń u zaatakowanego, w jednym przypadku użycie siły fizycznej stało się przyczyną śmierci funkcjonariusza.

Ogółem w latach 2001 – 2010 w USA zabitych zostało 541 funkcjonariuszy, 498 spośród nich zginęło na skutek użycia broni palnej. Spośród pozostałych „narzędzi”, którymi posłużono się do zabicia funkcjonariuszy najniebezpieczniejszym okazał się… samochód (36 przypadków).

Kim jest ofiara?

Przeciętny funkcjonariusz, który oddał swoje życie to 38 letni biały mężczyzna z ok. 11 letnim stażem służby (zatem dojrzały i doświadczony funkcjonariusz).

Okoliczności

Najniebezpieczniejsze okazały się sytuacje zatrzymania przestępców z wyłączeniem działań o charakterze kontrterrorystycznym. W trakcie ich wykonywania śmierć poniosło 123 funkcjonariuszy, w 119 przypadkach w stosunku do ofiar użyto broni palnej.

Podobnie niebezpieczne okazały się sytuacje napaści na funkcjonariuszy zarówno w postaci niesprowokowanych przez funkcjonariusza ataków jak i wykonanych z premedytacją. Ich ofiarą padło 120 funkcjonariuszy, w 110 przypadkach użyto wobec ofiar broni palnej.

W przypadku prowadzenia działań o charakterze taktycznym (w Polsce bardziej adekwatnym określeniem byłoby „antyterrorystycznym”) takimi jak konieczność aresztowania zabarykadowanego napastnika, sytuacji zakładniczej itp. Stały się one przyczyną śmierci 32 funkcjonariuszy, przy czym w 31 przypadkach wobec zabitych funkcjonariuszy użyto broni palnej.

Użycie broni

Jak wcześniej wspomniałem 498 funkcjonariuszy zginęło na skutek użycia broni palnej przez napastników. Zdecydowana większość, bo aż 362 zginęło na skutek użycia broni krótkiej. Postrzały z karabinów stały się przyczyna śmierci 99 funkcjonariuszy zaś broń gładkolufowa była narzędziem, którego użyto do uśmiercenia 36 stróżów porządku. 47 funkcjonariuszy zostało zabitych z ich własnej broni (to ok. 10 % spośród wszystkich zastrzelonych funkcjonariuszy).

Blisko połowa zastrzelonych funkcjonariuszy – 243 zginęła od strzałów oddawanych z odległości do ok. 1,5 m, od strzałów oddawanych z odległości od 1,5 – ok. 3 m śmierć poniosło 90 funkcjonariuszy. W następstwie strzałów oddawanych z odległości od ok. 3 – 6 m poległo 69 funkcjonariuszy. Strzały oddane z odległości od ok. 6 – 15 m to przyczyna śmierci 37 stróżów prawa. Strzały oddane z odległości powyżej 15 m śmiertelnie zraniły 29 funkcjonariuszy.

Warunki

W godzinach wieczornych (20 – 6 rano) śmierć poniosło 261 funkcjonariuszy (ok. połowa), przy czym zdecydowana większość (200) zginęła w godz. 20 – 2 w nocy. Najniebezpieczniejszym dniem okazał się czwartek (96 zabitych) zaś spośród kalendarzowych miesięcy najniebezpieczniejszy okazał się sierpień (61 zabitych).

Kamizelki kuloodporne

Spośród 498 zastrzelonych 416 to funkcjonariusze umundurowani. 324 zabitych miała na sobie kamizelki kuloodporne. W 20 przypadkach przyczyną śmierci okazały się pociski, które przebiły kamizelkę kuloodporna a których ten środek ochrony nie był w stanie zatrzymać ze względu na ich energię, prędkość, itp. W jednym przypadku wada kamizelki stała się przyczyna śmierci funkcjonariusza – pocisk, który nie powinien jej przebić przeszedł przez panel ochronny powodując śmiertelna ranę) W innym przypadku funkcjonariusz poniósł śmierć na skutek obrażeń wewnętrznych powstałych na ciele po zatrzymaniu pocisku przez kamizelkę.

Obrażenia ofiar

Na skutek ran postrzałowych głowy śmierć poniosło 184 stróżów prawa. Postrzały karku i szyi stały się przyczyną śmierci 36 funkcjonariuszy. Rany tułowia oraz pleców stały się przyczyną śmierci u 197 funkcjonariuszy spośród wszystkich 498 zastrzelonych.

W przypadku funkcjonariuszy wyposażonych w kamizeli kuloodporne rany tej części ciała stały się przyczyną śmierci 99 funkcjonariuszy. Oczywiście należy mieć na względzie, że pociski powodują śmiertelne obrażenia nie tylko „przebijając” kamizelkę, ale także wnikając między panele kamizelki z boku, penetrując ciało pod pachą lub poprzez bark, a także z góry (okolice obojczyków) oraz z dołu, poniżej panelu ochronnego – strefy pasa i miednicy.

c.d.n.

Marcin Rumsicki

Źródła:
Law Enforcement Officers Killed and Assaulted 2001 – 2010
Evaluation of the New York City Police Department Firearm Training and Firearm-Discharge Review Process, RAND Corporation
Col. Rex Applegate’s Presentation To Police Firearms Trainers
Statystyki “Użycie Broni Palnej Służbowej przez Policjantów”, KGP 2010
Materiały własne Autora.